Onycholiza – nie lekceważ, gdy paznokcie odchodzą od płytki!

Onycholiza to problem, który może dotyczyć zarówno paznokci dłoni, jak i paznokci stóp. Objawia się odklejaniem płytki paznokciowej od łożyska paznokcia, co widać jako białą lub żółtawą przestrzeń pod końcówką paznokcia. Choć na pierwszy rzut oka wydaje się to jedynie defektem estetycznym, nieleczona onycholiza może prowadzić do infekcji grzybiczych, bakteryjnych, a także pogłębiać rozwarstwienia paznokcia.
Objawy onycholizy – na co zwrócić uwagę
Typowe objawy onycholizy, które uszkadzają płytkę paznokcia, obejmują:
- odklejanie płytki paznokciowej od łożyska, które może rozpoczynać się od wolnego brzegu paznokcia,
- zmianę koloru paznokcia na biały, żółty lub zielonkawy,
- osłabienie i łamliwość blaszki paznokcia, a w niektórych przypadkach również bolesność przy ucisku.
Onycholiza paznokci może wyglądać różnie w zależności od przyczyny – w przypadku infekcji grzybiczej zmiany są często żółtawe lub brązowawe, natomiast w urazach mechanicznych blaszka paznokcia może ulec częściowemu odklejeniu z widocznym miejscowym stanem zapalnym.
Przyczyny onycholizy – dlaczego paznokcie odchodzą?
Onycholiza paznokci może mieć wiele przyczyn. Do najczęstszych należą:
- urazy mechaniczne, takie jak uderzenia, silne uciśnięcie lub długotrwałe noszenie ciasnego obuwia,
- częste i nieumiejętne wykonywanie manicure hybrydowego, szczególnie bez starannie wykonanym manicure i właściwego przygotowania płytki paznokcia,
- choroby skóry i ogólnoustrojowe, w tym łuszczyca paznokci, grzybica paznokci, liszaj płaski, AZS, choroby tarczycy, nadczynność tarczycy, twardzina układowa czy łysienie plackowate,
- niedobór żelaza lub innych składników odżywczych niezbędnych do prawidłowej kondycji paznokci,
- długotrwałe stosowanie agresywnych preparatów, w tym chemicznych substancji w kosmetykach, lakierach i preparatach do paznokci.
Niektóre przypadki onycholizy są pierwotne, spowodowane bezpośrednio urazem lub kontaktem z drażniącymi substancjami, natomiast inne – wtórne, rozwijające się wskutek infekcji grzybiczych lub chorób ogólnoustrojowych.
Onycholiza a pielęgnacja i codzienne nawyki
W profilaktyce i leczeniu onycholizy paznokci ogromną rolę odgrywa odpowiednia pielęgnacja. Paznokcie należy obcinać krótko, unikać długich paznokci i częstego malowania, zwłaszcza przy wykonywaniu manicure hybrydowego. Wskazane jest stosowanie preparatów wspierających regenerację płytki paznokciowej oraz naturalnych składników, takich jak olejek herbaciany, który ma działanie antybakteryjne i łagodzące.
Dodatkowo ważne jest dbanie o czystość dłoni, dobieranie odpowiedniego obuwia i unikanie urazów mechanicznych, które mogą przyspieszać proces onycholizy i powodować odklejenia płytki paznokciowej. Starannie wykonany manicure z użyciem naturalnych materiałów oraz odpowiednia pielęgnacja łożyska paznokcia i płytki paznokcia od łożyska pomagają w odbudowie paznokcia i zmniejszają ryzyko infekcji.
Leczenie onycholizy – kiedy zgłosić się do specjalisty
W przypadku onycholizy należy jak najszybciej skonsultować się z dermatologiem lub podologiem. Leczenie onycholizy zależy od przyczyny:
- w przypadku urazu mechanicznego lub niewłaściwego manicure wystarczy odstawienie czynnika drażniącego i odpowiednia pielęgnacja,
- przy infekcjach grzybiczych lub bakteryjnych stosuje się miejscowe lub doustne preparaty przeciwgrzybicze,
- w chorobach ogólnoustrojowych konieczne jest leczenie przyczynowe, np. wyrównanie zaburzeń tarczycy czy niedoborów żelaza.
Ważne jest, aby nie ignorować objawów onycholizy – odpowiednie leczenie pozwala zapobiec dalszemu rozwarstwieniu paznokcia, infekcjom i trwałemu osłabieniu płytki paznokcia.
Onycholiza a choroby towarzyszące
Onycholiza może również wskazywać na inne problemy zdrowotne. Należy zwrócić uwagę na:
- choroby skóry, takie jak łuszczyca paznokci czy atopowe zapalenie skóry,
- choroby naczyń obwodowych lub układu hormonalnego,
- infekcje grzybicze, które mogą rozwijać się wtórnie w obrębie osłabionej płytki paznokcia.
Regularna kontrola u specjalisty pozwala wczesne wykrycie tych chorób i skuteczne leczenie. Nawet drobne rozwarstwienia paznokcia nie powinny być bagatelizowane, ponieważ mogą prowadzić do przewlekłych problemów z płytką paznokciową.
Różne typy onycholizy – pierwotna i wtórna
Onycholiza może przybierać różne formy, w zależności od przyczyny. Onycholiza pierwotna występuje w wyniku bezpośredniego urazu mechanicznego, kontaktu z agresywnymi chemikaliami lub częstego malowania paznokci. Onycholiza wtórna natomiast jest skutkiem infekcji grzybiczej, chorób ogólnoustrojowych lub problemów skórnych, takich jak łuszczyca paznokci czy liszaj płaski. Rozróżnienie tych typów jest bardzo ważne, ponieważ od tego zależy odpowiednia terapia i dalsze postępowanie.
Czynniki przyspieszające proces onycholizy
Na rozwój onycholizy paznokci wpływa wiele czynników, które mogą przyspieszać odklejanie płytki paznokciowej. Należą do nich m.in.:
- długie paznokcie i wykonywanie manicure hybrydowego bez zachowania zasad higieny,
- kontakt z chemikaliami, detergentami lub lakierami zawierającymi agresywne substancje,
- urazy mechaniczne spowodowane uderzeniami czy uciskiem w obrębie paznokcia,
- nadmierna ekspozycja na wodę, która zmiękcza płytkę paznokciową i osłabia jej przyczepność do łożyska paznokcia.
Onycholiza a infekcje grzybicze
Jednym z najczęstszych powikłań onycholizy jest rozwój infekcji grzybiczej. Gdy przestrzeń między płytką paznokcia a łożyskiem staje się wilgotna i ciepła, grzyby łatwo się namnażają. Objawia się to dalszym odklejaniem się płytki, zmianą koloru paznokcia na żółtawy lub zielonkawy oraz charakterystycznym nieprzyjemnym zapachem. W takich przypadkach konieczne jest wdrożenie leczenia przeciwgrzybiczego – miejscowego lub doustnego – które pozwala zahamować proces i chronić paznokieć przed trwałym uszkodzeniem.
Naturalne metody wspierania leczenia
W profilaktyce i leczeniu łagodniejszych przypadków onycholizy warto stosować pomoc naturalnych składników. Olejek herbaciany, olej z drzewa sandałowego czy preparaty na bazie witamin i minerałów mogą wspierać regenerację płytki paznokcia, łagodzić podrażnienia i ograniczać rozwój infekcji. Ważne jest także dbanie o codzienną higienę, dokładne oczyszczenie paznokci i unikanie czynników drażniących.