Czym jest tłuszczak? Przyczyny powstawania, objawy i metody leczenia

Tłuszczak to guz tłuszczowy powstający w tkance podskórnej. Struktury tego typu zaliczane są do nowotworów tkanki łącznej, jednak nie są to nowotwory złośliwe. Nagromadzone w ten sposób komórki tkanki tłuszczowej nie stanowią zagrożenia dla życia człowieka, jednak ich występowanie bywa widocznym defektem kosmetycznym. Tłuszczaki nie wymagają specjalistycznego leczenia i usunięcia. Czym dokładnie są guzy tłuszczowe, jak powstają tłuszczaki i w jaki sposób przeprowadzane jest leczenie tłuszczaków?

Co to jest tłuszczak?

Tłuszczaki to jedne z najpowszechniej występujących nowotworów w obrębie tkanki podskórnej. Ich cechą charakterystyczną jest torebka utworzona z torebki łącznotkankowej, w której znajduje się treść będąca skupiskiem komórek tłuszczowych. Ze względu na podobieństwo objawów tłuszczaki często bywają mylone z włókniakami oraz kaszakami. Są to jednak zupełnie inne przypadłości i każda z nich wymaga leczenia opartego na innych działaniach. Tłuszczak nie powoduje dolegliwości bólowych.

Tłuszczaki występują pojedynczo lub w skupiskach (tłuszczaki mnogie). Są miękkie w dotyku i rozrastają się powoli. Najczęściej obecność tego typu zmiany chorobowej można dostrzec w okolicy karku, pleców, tułowia, brzucha, ud czy pośladków. Tłuszczak to przypadłość, która często dotyczy mężczyzn w średnim wieku, pomiędzy 40 a 60 rokiem życia, jednak może też wystąpić u kobiet. Tłuszczaki nie naciekają poza swoją torebkę na obszar otaczających tkanek oraz nie mają dolności do tworzenia przerzutów odległych.

Jakie są rodzaje tłuszczaków?

Tłuszczaki mogą występować pod różnymi postaciami. Ze względu na budowę tych guzów wyróżnia się następujące rodzaje tłuszczaków:

• lipoma – tłuszczak pojedynczy łatwo wyczuwalny palcami pod powierzchnią skóry. Zbudowany jest z komórek należących do tkanki tłuszczowej,
• angiolipoma – guz tłuszczowy, w którego obrębie widoczne są drobne naczynia krwionośne,
• myelolipoma – tłuszczak wyraźnie odgraniczony, zbudowany z tkanki szpiku kostnego oraz tkanki tłuszczowej,
• myolipoma – guz wypełniony tkanką tłuszczową i wieloma komórkami tkanki mięśniowej gładkiej,
• lipoblastoma – występuje u niemowląt i dzieci,
• zimowiak – pojawia się u małych dzieci, określany bywa też jako mięśniakotłuszczak i wiąże się z utrzymywaniem odpowiedniej temperatury ciała, wywodzący się z brunatnej tkanki tłuszczowej,
• tłuszczak z komórek wrzecionowatych i tłuszczak wielopostaciowy – guzy z wieloma adipocytami oraz obecnymi naczyniami krwionośnymi.

Każdy typ zmiany tłuszczowej warto skonsultować z dermatologiem.

Objawy tłuszczaka

W rozwoju tłuszczaków nie występują objawy ogólne takie jak np. gorączka czy rozdrażnienie w postaci złego samopoczucia. Nie pojawia się też ból. Na skutek ucisku guza na sąsiednie struktury może wystąpić uczucie dyskomfortu czy przeszkadzania. Niemal w przypadku wszystkich rodzajów tłuszczaków ich rozwojowi nie towarzyszy też stan zapalny czy zaczerwienienie wokół formującego się guza.

Stopniowo rozwijający się tłuszczak, którego waga może dojść niekiedy nawet do kilku kilogramów,niekiedy daje takie objawy jak:

• niedokrwistość,
• widoczny obrzęk,
• nadciśnienie tętnicze,
• kłopoty z oddychaniem,
• problemy z właściwym funkcjonowaniem nerek,
• żółtaczka (kiedy guz ma lokalizację taką jak narządy miąższowe typu wątroba),
• dolegliwości bólowe w okolicy narządów wewnętrznych w okolicy formującego się guza.

W przypadku wątpliwości lub występowania podobnych objawów zawsze należy udać się do dermatologa, który dokona szczegółowej diagnozy i wdroży właściwe leczenie danej zmiany lub zleci wykonanie niezbędnych badań.

Przyczyny powstawania tłuszczaków

Obecnie nie określono jednej konkretnej przyczyny występowania tłuszczaków. W dużej mierze guzy tłuszczowe pojawiają się u osób, u których występują predyspozycje genetyczne do tego typu zmian oraz nowotworów. Tłuszczak często pojawia się także u Pacjentów, którzy przebyli różnego rodzaju choroby zapalne. Tłuszczaki bywają też skutkiem wydalania cząsteczek aktywujących podział adipocytów przed układ immunologiczny.

Jednocześnie wyodrębniono pewne czynniki ryzyka, które wpływają na rozwój guzów tłuszczowych. Jest to przebyta choroba nowotworowa, a także rzadkie zespoły chorobowe, takie jak choroba Madelunga, Cowdena, Dercuma dotykająca kobiety po menopauzie i cierpiące z powodu zaburzeń emocjonalnych, zespół Bannayana-Rileya-Ruvalcaby czy zespół Gardnera. Ryzyko wystąpienia tłuszczaków wzrasta również u osób cierpiących na nadwagę.

Na czym polega leczenie tłuszczaków?

Przy tłuszczakach niewielkich rozmiarów zazwyczaj zalecana jest obserwacja własnego ciała i domowe sposoby polegające na wcieraniu olejków, np. z drzewa herbacianego czy aloesu. Pomocne bywają również kąpiele z solą Epsom. Możliwe jest także ostrzykiwanie zmiany chorobowej sterydami. Przeprowadzenie serii takich zabiegów powoduje stopniowy zanik tkanki tłuszczowej i docelowo tłuszczaka.

W przypadku występowania wielu zmian o charakterze tłuszczowym przeprowadzana jest również liposukcja. Wówczas podczas zabiegu wykonywanego w znieczuleniu miejscowym do tłuszczaka wprowadzana jest specjalna sonda odsysająca tłuszcz. Następnie przez niewielkie nacięcie usuwana jest pozostała torebka po guzie.

Niekiedy tłuszczaki mają wyjątkowo duże rozmiary i zlokalizowane są w miejscach, w których występowanie utrudnia codzienne funkcjonowanie. Mowa tu np. o głowie czy śródpiersiu. Niebezpieczne bywają również tłuszczaki znajdujące się przy narządach wewnętrznych, pomimo iż nie mają one zdolności naciekania. W takich sytuacjach można wykonać zabieg chirurgiczny w znieczuleniu ogólnym lub miejscowym. Taka zmiana najczęściej przekazywana jest również do badania histopatologicznego.

Chirurgiczne wycięcie tłuszczaka pozwala zmniejszyć ryzyko występowania takich objawów jak zaburzenia krzepnięcia czy nieprawidłowości w pracy niektórych narządów wewnętrznych. Działanie inwazyjne w niektórych przypadkach pomaga też w codziennym funkcjonowaniu i jest korzystne ze względów estetycznych.

Kompleksową diagnostykę, jak i usuwanie tłuszczaków różnego rodzaju oferuje Centrum Dermatologii i Medycyny Estetycznej CMED w Katowicach. To gwarancja indywidualnego podejścia, zastosowania innowacyjnych rozwiązań i kompleksowej opieki w leczeniu wszelkich problemów skórnych.