Potówki w okresie letnim – przyczyny, objawy, leczenie

Potówki pojawiają się jako niewielkie zmiany na skórze, zazwyczaj wskutek przegrzania podczas intensywnego wysiłku lub upałów. W związku z tym gruczoły potowe mogą się blokować, co objawia się zaczerwienieniem lub wysypką białawych krostek. Najczęściej występują na dłoniach, przedramionach, w pachwinach, na owłosionej skórze głowy oraz w zgięciach kończyn.

Warto zdawać sobie sprawę, że potówki w skórze właściwej nie są przypadłością poważną i z powodzeniem można je zwalczyć, stosując odpowiednią higienę lub specjalistyczne preparaty. Uciążliwością tych zmian jest natomiast świąd, któremu może towarzyszyć uczucie pieczenia, nasilające się po kąpieli lub nocą.

Jak rozpoznać potówki?

Objawy potówek można rozpoznać na podstawie charakterystycznych zmian, gdy na skórze pojawiają się małe, białawe krostki lub jasne pęcherzyki. Potówki najczęściej występują na plecach, szyi lub karku, w dołach pachowych, na pośladkach czy w zgięciach łokciowych.

Zazwyczaj problem potówek dotyczy niemowląt w pierwszych sześciu miesiącach życia i starszych dzieci, chociaż mogą one też występować u dorosłych. Choć symptomy potówek mogą być nieprzyjemne i uciążliwe, należy pamiętać, że nie stanowią zagrożenia dla naszego zdrowia.

Rodzaje potówek u dzieci i dorosłych

W zależności od głębokości, na jakiej gruczoły potowe zostają zablokowane, wyróżnia się trzy rodzaje potówek:

• potówki krystaliczne, które pojawiają się w najpłytszych partiach skóry;
• potówki czerwone, tworzące sięw głębszych warstwach skóry;
• potówki głębokie, które tworzą się w najniższych warstwach skóry właściwej.

U niemowląt i małych dzieci najczęściej pojawiają się potówki krystaliczne w formie białawych krostek lub niewielkich, przezroczystych pęcherzyków, które czasem nazywane są trądzikiem noworodkowym. Występują na plecach, klatce piersiowej lub w zgięciach łokci i zazwyczaj ustępują samoistnie w ciągu kilku dni lub tygodni.

W przypadku dorosłych najczęściej występują natomiast potówki głębokie i czerwone, których przyczyną może być przegrzanie ciała, nadmierna potliwość lub stosowanie niewłaściwych kosmetyków. Potówki czerwone mogą przy tym wywoływać świąd, dlatego ważne jest, aby utrzymywać skórę czystą i suchą. Istotne będzie także stosowanie kremów i balsamów o lekkiej konsystencji, gdyż tłuste kosmetyki mogą prowadzić do blokowania gruczołów i problemów z wierzchnią warstwą naskórka. Lepiej wybrać na lato takie kosmetyki, które wykazują właściwości odkażające lub nawilżające.

Potówki z przegrzania – profilaktyka

Wiedząc jak wyglądają potówki, o wiele łatwiej wyeliminujemy problem. Utrudniony odpływ potu można zwalczać przez utrzymywanie odpowiedniej higieny ciała, a podczas upałów noszenie przewiewnej, luźnej odzieży, najlepiej wykonanej z naturalnych materiałów, takich jak bawełna. Ważne jest także unikanie długotrwałego wystawiania się na palące słońce lub przebywania w wilgotnym i ciepłym otoczeniu.

W okresie letnim nie zapominajmy też o regularnym nawadnianiu organizmu. Warto zdawać sobie sprawę, że problemy z potówkami mogą pojawiać się przez stosowanie antyperspirantów lub kosmetyków o zbyt tłustej konsystencji, które zatykają ujścia gruczołów potowych. Warto unikać w tym czasie sztucznych materiałów, które nie przepuszczają powietrza i mogą prowadzić do nadmiernego wydzielania potu.

W większości przypadków potówki u dorosłych samoistnie znikną po kilku dniach, jednak może się zdarzyć, że zmiany takie występować będą regularnie lub długotrwale. Jeśli objawy są nasilone lub nie ustępują, warto skonsultować się z lekarzem, który zaleci odpowiednie badania lub zapisze środki łagodzące do stosowania miejscowego, a także dokładnie zdiagnozuje przyczyny powstawania potówek.

Potówki i świąd skóry a choroby wewnętrzne

Potówki najczęściej pojawiają się w wyniku wysokiej temperatury otoczenia i znikają po kilku dniach. Nadmierne wydzielanie potu i towarzyszące temu zmiany na skórze mogą jednak w niektórych przypadkach okazać się symptomem innych, nierzadko poważniejszych schorzeń i zaburzeń.

Pojawianie się potówek może być związane z różnymi problemami zdrowotnymi, w tym z tarczycą. Nadczynność tarczycy powoduje przyspieszenie przemiany materii, co często wiąże się ze zwiększoną produkcją potu. Choroby skóry, suchość i łuszczenie naskórka mogą być także związane z niedoczynnością tarczycy. Schorzenie to prowadzi do spowolnienia metabolizmu i zaburzenia zdolności skóry do zachowania odpowiedniego poziomu nawilżenia.

Potówki ropne i bolesne lub swędzące zmiany skórne mogą być też spowodowane innymi czynnikami, na przykład infekcjami bakteryjnymi. Wśród przyczyn wywołujących potówki może być także zapalenie mieszków włosowych, przewlekły stres, infekcje przebiegające oraz niektóre choroby nowotworowe. Potówki u dorosłych nie powinny być zatem bagatelizowane.

Leczenie potówek u dorosłych i dzieci

W leczeniu potówek można stosować różne metody i preparaty na odblokowanie gruczołów potowych, na przykład z kory brzozy. W szczególnie uciążliwych i przewlekłych schorzeniach, w tym w przypadku niemowląt lub małych dzieci, lekarz może zalecić stosowanie leków na potliwość, które stosuje się miejscowo lub doustnie.

Jak leczyć potówki nawracające i uciążliwe? Na przykład terapią jonoforezy, polegającą na zastosowaniu prądu elektrycznego o niskim napięciu w celu wyeliminowania problemów z poceniem. Procedura ta wymaga jednak specjalistycznego sprzętu i może być przeprowadzona wyłącznie przez lekarza lub wykwalifikowanego terapeutę.

Specjalistyczne leczenie potówek

Nierzadko niektóre zmiany na skórze dziecka wymagają specjalistycznego leczenia, zwłaszcza gdy towarzyszy im pieczenie lub dokuczliwy świąd. Ich powstawanie może być związane z poważniejszym schorzeniem, dlatego zawsze warto skonsultować się z dermatologiem. W przypadku dorosłych stosuje się często lecznicze antyperspiranty, zawierające sole glinu lub cynku, pomocne na nadmierne pocenie.

Przyczyną potówek mogą być zaburzenia hormonalne, intensywne pocenie lub noszenie odzieży wykonanej z nieprzepuszczalnych materiałów. Latem nośmy zatem przewiewną odzież, a w razie niepokojących zmian na skórze udajmy się niezwłocznie do dermatologa.